Wszytko o sylabach

Co to jest sylaba ?

Choć wydawałoby się, że podział wyrazu na sylaby nie jest trudny i bez względu na to, jak łatwo jest podzielić wyraz na sylaby nawet dzieciom to nadal nie ma ustalonej jednoznacznej definicji.
Sylabę możemy jednak określić jako pojedynczy, nieprzerwany dźwięk wypowiedzianego (lub pisanego) słowa. Czyli zgłoska będąca jednym z elementów budujących wyraz.

Sylaby mogą wpływać na rytm języka, jego prozodię, poetycki miernik i wskazywać wzorce stresowe.

Sylaby możemy podzielić na sylaby otwarte i sylaby zamknięte oraz sylaby lekkie inaczej słabe i sylaby ciężkie inaczej mocne.

Sylaba otwarta to sylaba zakończona samogłoską np. wszystkie sylaby w wyrazach GAZETA (GA-ZE-TA), NIJAKI (NI-JA-KI), KATOWICE (KA-TO-WI-CE).

Sylaba zamknięta (odwrotnie do sylaby otwartej) zakończona jest zawsze samogłoską np. każda sylaba w wyrazach KARTON (KAR-TON), BAŁWAN (BAŁ-WAN), NADMIAR (NAD-MIAR).

Sylaba lekka (słaba) nie może być dyftongiem ani samogłoską długą. Posiada prosty ośrodek (najczęściej samogłoskę), który nie ma wygłosu lub ma tylko jedną spółgłoskę w wygłosie np. sylaba KAR w wyrazie AU-TO-KAR ale nie sylaba AU w tym wyrazie.

Sylaby ciężkie (mocne) to wszystkie inne sylaby.

Ciekawostka

Zapis sylabiczny powstał kilkaset lat przed pierwszymi literami. Najstarsze zapisane sylaby odnaleziono na tablicach pochodzących z roku 2800 p.n.e. w sumeryjskim mieście Ur. Ta zmiana z piktogramów na sylaby została nazwana "najważniejszym postępem w historii pisania".

Podział wyrazów na sylaby.

• poprawić umiejętności czytania,
• wymawiać nowe, trudne słowa i nazwy,
• wymawiać samogłoski,
• poprawnie literować wyrazy,
• przy stopniowaniu przymiotnika,
• rozdzielać wyrazy podczas przenoszenia do następnego wiersza,
• w każdym przypadku kiedy ważne jest określenie liczby sylab.

W języku polskim wyrazy dzielimy na podstawie dwóch kryteriów: kryterium fonetyczne i kryterium morfologiczne.
W przypadku podziału wyrazu na sylaby opieramy się głównie na kryterium fonetycznym. Wyrazy dzielimy na tyle sylab, ile słyszymy samogłosek.

• zawsze rozdzielamy dwie jednakowe spółgłoski np. CEN-NIK, IN-NY, IM-MU-NO-LOG, HOR-ROR, WIL-LA;
• rozdzielamy grupę samogłoska-spółgłoska-samogłoska np. GI-TA-RA, PO-DA-RU-NEK, TE-LE-WI-ZOR;
• należy brać pod uwagę przedrostki (bez-, nad-, naj-, ob-, od-, pod-, przeciw-, przed-, roz-, wes-, wez-, do-, na-, nade-, o-, obe-, po-, prze-, przy-, u-, wy-, za-) np. PRZED-WIO-ŚNIE, NAD-GOR-LI-WY.

• wyrazów jednosylabowych (monosylab) np. MÓZG, ŁOTR, NOC;
• połączeń literowych oznaczających jedną głoskę, np.:

  DZ (CU-DZY nie CUD-ZY),

  DŹ (ZA-DŹGAĆ nie ZAD-ŹGAĆ),

  DZI (BŁĄ-DZIĆ nie BŁĄD-ZIĆ),

  DŻ (ZMIAŻ-DŻYĆ nie ZMIAŻD-ŻYĆ),

  CZ (LO-GICZ-NY nie LO-GIC-ZNY),

  SZ (BRA-CI-SZEK nie BRA-CIS-ZEK),

  CH (WI-CHER nie WIC-HER),

  RZ (BU-RZA nie BUR-ZA);

  dyftongów czyli dwugłosek, w języku polskim reprezentowanych przez AU lub EU, w których głoska U nie jest sylabiczna i wymawiana jak Ł np. AU-TO-KAR, PAU-ZA, NEU-RO LOG, TE-RA-PEU-TA ale rozdzielamy NA-UCZ-KA, JU-BI-LE-USZ;

  połączeń spółgłoski, litery I oznaczającej jej zmiękczenie oraz samogłoski np. CIER-PIE-NIE, ZA-PIĘ-TY.

W piśmie sylaby rozdziela się znakiem myślnika (-) lub środkowej kropki (·) możemy zatem napisać np. SY-LA-BA lub SY·LA·BA.

Na naszej stronie możesz sprawdzić jak podzielić na sylaby ponad milion wyrazów.

Jak rozpoznać sylaby ?

1. Metoda na słuch:
   • powiedz słowo;
   • gdy usłyszysz samogłoskę policz sylabę.
2. Metoda spowolnienia:
   • powiedz bardzo wolno słowo;
   • gdy usłyszysz wydłużony dźwięk samogłoski policz sylabę.
3. Metoda podbródka:
   • ustaw dłoń blisko pod brodą;
   • powiedz słowo;
   • gdy podbródek dotknie ręki policz sylabę.
4. Metoda klaskania:
   • powiedz słowo;
   • klaśnij za każdym razem, gdy usłyszysz wyraźnie samogłoskę;
   • każde klaśnięcie to sylaba.
5. Metoda robota:
   • wyobraź sobie, że jesteś robotem z roku 2000;
   • powiedz słowo tak, jak mówiłby to robot;
   • zwróć uwagę na przerwy w wymowie słowa;
   • policz ilość zrobionych pauz, dzielą one słowo na sylaby.